Cá rô phi là loại cá được nuôi khá phổ biến hiện nay và thường được nuôi với mật độ lớn. Ưu điểm của loài cá này là thịt dày, ít xương dăm và khả năng chống chịu thời tiết tốt nên rất được ưa chuộng. Tuy nhiên chống chịu môi trường tốt không có nghĩa là loài cá này sẽ không mắc bệnh bao giờ. Đặc biệt là vào khoảng thời gian nhiệt độ thời tiết cao như mùa hè thì cực kì dễ mắc bệnh liên cầu khuẩn. Và trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ đến bạn thông tin về bệnh liên cầu khuẩn trên cá rô phi và cách để phòng, điều trị bệnh.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh
Bệnh liên cầu khuẩn là do vi khuẩn Streptococcus iniae và Streptococcus agalactiae là vi khuẩn Gram dương. Dịch bệnh thường xảy ra khi cá nuôi tiếp xúc với sự căng thẳng (stress) như nhiệt độ nước tăng, lượng ôxy trong nước thấp dưới mức cho phép hoặc cá bị nuôi với mật độ cao trong thời gian dài.
Tuy nhiên, bệnh cũng có thể ở giai đoạn mãn tính khi nhiệt độ nước thấp có thể làm giảm thấp tỷ lệ chết. Bệnh lây lan theo chiều ngang từ các con cá với nhau (cá khỏe ăn cá bị bệnh, ăn thịt lẫn nhau, do vết thương trên da…) và cũng có thể lây truyền từ môi trường đến cá.
Hiện nay thời tiết nắng nóng kéo dài có những ngày nhiệt độ lên đến 40oC ngoài không khí, trên các ao nuôi nhiệt độ nước tầng mặt đôi khi lên đến 36-38oC, nhiệt độ này nằm ngoài giới hạn nhiệt độ của các loài cá nuôi truyền thống (22-28oC).
![Bệnh liên cầu khuẩn trên cá rô phi](https://tohlim.com/wp-content/uploads/2021/10/streptococcus-agalactiae_1613709222.jpg)
Bệnh liên cầu khuẩn ở cá rô phi có mối quan hệ mật thiết với nhiệt độ nước cao. Chất lượng môi trường nước nuôi kém, bệnh xảy ra vào mùa hè tháng 6 và tháng 7. Nhiệt độ thích hợp cho bệnh liên cầu khuẩn trên cá rô phi phát triển là từ 25 – 30oC. Trong đó phát triển mạnh nhất khi nhiệt độ nước trên 30oC.
Dấu hiệu nhận biết bệnh liên cầu khuẩn
– Cá bơi lờ đờ trên tầng mặt, một số cá bị bệnh nặng bơi nghiêng mình trên mặt nước; và quay tròn một vài vòng sau đó tử vong.
– Mắt cá bị lồi một bên và trên mắt kéo một lớp màng màu trắng đục.
– Phía trong nắp mang bị xuất huyết, có màu đỏ nhưng không bị thối.
– Hậu môn sưng đỏ.
– Giải phẫu trong xoang bụng chứa nhiều dịch, ruột xuất huyết và chứa các bọt khí. Quan sát thấy mật sưng to.
Phương pháp phòng bệnh cho cá
– Nâng cao mực nước ao nuôi để ổn định nhiệt độ nước trong ao.
– Bổ sung oxy cho ao nuôi bằng cách đảo nước trong ao bằng máy bơm hoặc bằng vòi phun để giải thoát các khí độc.
– Duy trì màu nước tốt cho ao nuôi là màu vỏ đậu xanh hoặc màu lá chuối non. Vì khi có màu nước tốt sẽ giúp ổn định được các yếu tố môi trường ao nuôi như pH, Oxy hòa tan, NH3, H2S… không gây sốc cho cá.
– Xử lý môi trường ao nuôi bằng Vicato với liều lượng 1kg cho 2.000m3 nước. Lưu ý không dùng vôi vì khi dùng vôi pH tăng thì độc tố NH3 trong ao cũng tăng theo gây hại cho cá.
– Dùng một số cây thuốc nam như cây nghể răm; cây chuối chặt khúc cho xuống ao nuôi để xử lý nước ao và phòng bệnh cho cá.
![Phương pháp phòng bệnh cho cá](https://tohlim.com/wp-content/uploads/2021/10/cach-chien-ca-ro-phi-ngon.jpeg)
– Định kỳ bổ sung Vitamin C bằng cách trộn vào thức ăn cho cá ăn. Với liều lượng 200 – 300g/100kg thức ăn.
– Định kỳ 15 ngày dùng các chế phẩm sinh học như Biobacter, Biopower tạt 1kg cho 8.000 – 10.000m3 nước ao nuôi sẽ xử lý nước đục, nước nhờn, váng nhớt, làm sạch nước, ổn định pH, khử mùi hôi thối, phân hủy nhanh xác động thực vật, thức ăn dư thừa, mùn bã hữu cơ.
Cách trị bệnh liên cầu khuẩn cho cá
– Trước tiên cần khử nước bằng suferclo hoặc viodine sau đó sử dụng kháng sinh cho ăn. Hiện nay, để trị bệnh liên cầu khuẩn ở cá rô phi chủ yếu sử dụng các loại thuốc kháng sinh như: Doxycycline, Sulfadiazine, Amoxicillin… (cho ăn 3-5g/100kg cá, liên tục 5-7 ngày).
– Dùng tỏi xay nhuyễn trộn với liều lượng 1kg cho 10 kg thức ăn. Và cho cá ăn liên tục 3 – 5 ngày liên tục, một tháng cho cá ăn 1 – 2 lần.
– Phương pháp cho ăn: Hòa thuốc với nước rồi phun (trộn đều) vào thức ăn cho cá. Để 10-15 phút cho thuốc ngấm vào thức ăn rồi đem cho cá ăn.
– Chú ý: vì thuốc trộn vào thức ăn khi ném xuống nước sẽ bị hòa tan vào nước. Làm giảm liều lượng thuốc, nên khi trộn thuốc vào thức ăn cần bao bọc thuốc; bằng các loại dầu (dầu gan mực, dầu ăn, thuốc tiên đắc…). Để tránh thất thoát thuốc, đem lại hiệu quả chữa trị cao hơn.