Hiện nay sử dụng lớp đệm sinh học trong chăn nuôi rất được các hộ nhà nông ưa chuộng. Đây là phương pháp sử dụng một số nguyên liệu có độ trơ cao như phoi bào, rơm, rạ, trấu, mùn cưa…kết hợp với một vi sinh vật lên men giúp phân huỷ chất thải từ vật nuôi. Qua đó giảm khí độc gây ô nhiễm, bệnh tật cho vật nuôi. Từ đó giúp nâng cao hiệu quả chăn nuôi, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường khi chăn nuôi. Hiện nay có nhiều chế phẩm và vật liệu được dùng làm đệm lót sinh học. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về cách làm đệm lót này nhé!
Chăn nuôi trên nền đệm lót sinh học
Chăn nuôi trên nền đệm lót sinh học là một hình thức nuôi nhốt gia súc; gia cầm. Trên một nền đệm lót được làm bằng nguyên liệu có độ trơ cao (không bị nước làm nhũn nát như: trấu, mùn cưa, phoi bào, rơm, rạ….) trộn với một hệ vi sinh vật (men vi sinh). ể phân hủy phân, nước tiểu giảm khí độc. Và mùi hôi chuồng nuôi tạo môi trường trong sạch không ô nhiễm. Phương thức chăn nuôi này hiện đang được khuyến khích phát triển. Được coi là hướng đi bền vững của ngành chăn nuôi ở Việt Nam
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều chế phẩm vi sinh. Dùng để sử dụng làm đệm lót sinh học trong chăn nuôi gia súc; gia cầm nói chung và trong chăn nuôi bò thịt nói riêng. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu kỹ thuật làm đệm lót sinh học cho bò nuôi thịt; vỗ béo bằng chế phẩm vi sinh EMUNIV. Sử dụng chế phẩm vi sinh EMUNIV làm đệm lót sinh học cho chuồng bò nuôi lấy thịt. Vừa đáp ứng yêu cầu làm đệm lót. Vừa có hiệu quả khử mùi tại khu vực chuồng trại.
Chuồng trại cần chuẩn bị
Diện tích chuồng nuôi với bò nuôi thịt, vỗ béo, diện tích chuồng nuôi tối thiểu để làm đệm lót sinh học là 2,4 m2/con (chiều dài chỗ đứng ≥ 1,6m, chiều rộng chỗ đứng ≥ 1,1m). Nền chuồng được xây bằng xi măng; gạch đá hoặc đúc nhiều tấm xi măng rồi ghép lại (không để nền cát hoặc đất như đối với làm đệm lót sinh học cho lợn, gà, vịt…). Có độ dốc về phía sau từ 1,2-1,5% giúp nước chảy về hướng đó.
Tránh gây ứ đọng làm hỏng đệm lót (do lượng nước tiểu của bò lớn nên đệm lót sinh học không thể xử lý hết được. Trong quá trình sử dụng vẫn có một lượng nước tiểu. Ngấm qua nền đệm lót chảy về rãnh nước thải). Rãnh thoát nước nên bố trí rãnh ở cả phía trước và sau. Với độ dốc vừa đủ và nối liền với cống rãnh thoát nước chung. Rãnh thoát nước tiểu có độ dốc 0,2 – 0,5% là hợp lý nhất.
Làm đệm lót sinh học đúng kỹ thuật
Chuẩn bị nguyên liệu cần thiết
Chế phẩm EMUNIV dịch: 1,5 lít + 3 kg rỉ mật (đường) + 30 lít nước sạch + 30 kg cám gạo + 1.500 kg nguyên liệu làm đệm (trấu hoặc hỗn hợp trấu, mùn cưa hoặc rơm rạ). Nếu sử dụng nguyên liệu là trấu thì với 1.500 kg trấu sẽ làm được 28,8 m2 đệm độ dày 35 – 40 cm, sử dụng trong 30 ngày. Mỗi con bò cần 2,4 m2 chuồng làm đệm lót sinh học/lần x 3 lần/90 ngày nuôi).
Pha dung dịch thứ cấp làm đệm
Hòa 3 kg rỉ mật hoặc đường vào 30 lít nước sạch; bổ sung 1,5 lít EMUNIV dịch. Đậy nắp kín, để ủ dung dịch trên nơi râm mát trong thời gian 48 giờ. Dung dịch thu được sau ủ là men vi sinh vật sử dụng làm đệm lót sinh học.
Tạo đệm lót sinh học
Rải đều nguyên liệu (trấu hoặc hỗn hợp trấu và mùn cưa) lên bề mặt chuồng đạt độ dày khoảng 12 – 15cm; Phun dung dịch vi sinh vật thứ cấp đều lên bề mặt nguyên liệu; Rắc đều cám gạo lên bề mặt trấu đã được phun vi sinh; Tiếp tục làm như trên đến khi lớp đệm đạt độ dày khoảng 35 – 40 cm, sau đó phủ kín bề mặt lớp đệm bằng bạt hoặc nilon hoặc bao tải dứa, khoảng sau 2 ngày đưa bò vào nuôi.
Vào mùa hè nắng nóng có thể trải một lớp đệm lót mỏng hơn với độ dày 10-12 cm có thể sử dụng được trong thời gian 15 -18 ngày. Độ ẩm đệm cần đảm bảo độ ẩm <50%; tốt nhất là 35 – 40% nhận biết theo kinh nghiệm dùng tay nắm nguyên liệu sau phối trộn thấy nước ướt tay là được.
Sử dụng và bảo dưỡng đệm lót đúng cách
Trong quá trình sử dụng lót sinh học. Khi thấy nền đệm lót bị bết cần tiến hành đảo; và bổ sung thêm trấu hoặc mùn cưa và men vi sinh. Để đệm lót luôn tơi xốp, độ ẩm dưới 50%. Thông thường với lớp đệm dày 35 – 40 cm, sử dụng thời gian nuôi khoảng 1 tháng. Nếu quá thời gian trên không muốn thay đệm. Thì bổ sung thêm trấu và dung dịch thứ cấp (bằng khoảng 1/3 lượng làm đệm lót ban đầu) khi độ ẩm lớp đệm vượt quá ngưỡng cho phép.
Trong quá trình sử dụng không được phun hóa chất sát trùng lên bề mặt lớp đệm lót. Với những tiến bộ của công nghệ sinh học, lót sinh học là một giải pháp hữu hiệu trong việc hạn chế mùi hôi chuồng, giảm thiểu tác động ô nhiễm môi trường, tiết kiệm nước, hạn chế dịch bệnh. Hơn nữa, đệm lót sau khi sử dụng có thể tiếp tục ủ với chế phẩm vi sinh để làm phân bón rất tốt cho cây trồng.